وب‌سایت شخصی دکتر حبيب الله محموديان - www.mahmoodian.ir

عنوان مقاله:   شیوه‌ ی تدفین در گورستان باستانی ورکبود چوار از توابع استان ایلام

نگارنده: دکتر حبیب اله محمودیان    تاريخ انتشار:  19/9/1390

شیوه‌ ی تدفین در ورکبود قبور در سطح محوطه تقریباً در کنار هم ایجاد شده و در برخی موارد اگر فضای خالی موجود باشد شاید مربوط به یک محوطه باشد که در هنگام خاکسپاری مکان هدایا و یا یک زمین نگهداری شده برای تدفین‌های آینده است. به نظر می‌رسد در ورکبود آثاری از پی یک دیوار، گورستان را به دو بخش تقسیم نموده است . در حال حاضر چنین دیواری دیده نمی‌شود. اکثر گورها دارای جهت شمال غربی - جنوب شرقی است. جهت انحرافی از شمال غربی به جنوب شرقی در مورد گورهای ساده، بیشتر از گورهای سنگی است. در گورستان ورکبود قبرهایی از نوع گورهای گودالی و گورهای سنگی وجود دارد که هیچ کدام از این گورستان‌ها به طور انحصاری و اختصاصی از گورهای پر از خاک تشکیل نشده اند. تنها در دو گورستان ورکبود و جوب گوهر از این نوع قبور دیده می‌شود. نوع ورکبود از قبور سنگی تشکیل شده‌اند. این قبور مربوط به تدفین‌هایی می‌باشند که گور را تماماً از خاک پر کرده‌اند. بنای آن‌ها از قلوه سنگ و یا سنگ فرش‌ها پوشیده شده بودند. گورهای تدفین سنگی چهار گوشه از بلوک‌های قلوه سنگ درشت که روی هر گوشه یک، دو و یا سه سنگ افقی از قلوه سنگ‌های نا منظم ریز واقع شده‌اند. قبرهای سنگی فرم ورکبود از سنگ فرش پوشیده شده که به طور مستقیم روی دیواره گورها یا به عبارت بهتر روی یک سکوی سنگی صاف میانی قرار داده شده‌اند. در ورکبود قبرها شامل : بقایای استخوانی متلاشی شده‌ای بوده است. معدودی از قبور حاوی دو اسکلت بوده که این موضوع بر این دلالت دارد که تدفین انفرادی بیشتر کاربرد داشته است. شیوه تدفین براساس نمونه استخوان‌هایی که در گورهای عصر آهن به دست آمده، باعث می‌شود به این نتیجه برسیم که اجساد به حالت جمع شده (جنینی) در حالی که دست‌ها جلوی صورت قرار گرفته و گاهی روی پهلوی راست و گاهی روی پهلوی چپ قرار داشته‌اند. سر آن‌ها معمولاً به طرف رودخانه و پاها به طرف کوه قرار داشت. قبور ورکبود پر از خاک بوده که رسوباتی با ضخامت 70/2 متر سطح گورستان را پوشانیده است. گورستان ورکبود متعلق به عصر برنزIII و آهنI و هم عصر گورستان‌های سرکبود، چم ژیه، لینگه گوری و جوب گوهر می‌باشند. اشیای داخل گورستان شامل اشیای فلزی و ظروف سفالی می‌باشند. مواد فرهنگی به دست آمده شامل تکه سفال‌هایی از بدنه ظروف مختلف بوده که دارای خمیره قرمز با تمپر ماسه و بیشتر مربوط به پیاله‌ها، آبخوری‌ها و گلدان‌ها می‌باشند .(محمودیان ، 1381)

http://www.mahmoodian.ir/article/article.asp?n=20